Gerileme (Retrograde) ilginç bir fenomendir – sırf geri gidiyor gibi görünmelerinden ötürü değil, astrologların bu optik illüzyonu dünyadan görüldüğü haliyle nasıl gözlemleyip yorumlamaları da keza öyledir. Gerileme döngüleri ve gerilemelerin Saat (Horary) astrolojisindeki ve Seçim astrolojisindeki önemi üzerine çok şey yazılıp çizildi (ki en meşhuru Merkür gerilemesidir). Yine de Doğum (Natal) haritasındaki işlevine dair hâlâ göreceli olarak çok az şey yazıldı. Sanatımız ile –Güneş, Ay ve Dünya’nın günlük ve sonsuz döngüdeki- semayı kendi bakış açımızdan nasıl incelediğimizi göz önünde bulundurursak bu çok şaşırtıcı bir olaydır.
Ama her şey sırayla. Bir gezegenin gerilemeye başladığı görüldüğünde, elimize ilâhi bir “ikinci şans” geçer, bununla eskileri ziyaret edebilir, geçmiş adımlarımızı (gezegenin yaptığı gibi) tekrar elden geçirebilir ve her şeyi yoluna koyabiliriz. Merkür’ün (12 ayda 3-4 defa ve her 3-4 ayda 3 hafta olmak üzere gerçekleşen) gerileme döngüsünü incelersek, bize yaşamın Merküryen alanlarını (ve bizim kendi Merkür yerleşimlerimizi) öğrettiğini görürüz, aksaklıklarla, ertelemelerle, raydan çıkmalarla, sapmalarla karşılaşırız ve bunlar genellikle seçeneklerimizi tekrar değerlendirmemiz için bize yardım eder. “Tekrar”ın değerini anlar ve bunu pratik ederiz: tekrar araştırmak, tekrar düşünmek, tekrar karar vermek, tekrar organize etmek, tekrar gözden geçirmek.
Gözden kaçanları fark etme zamanıdır bu, hataları düzeltmek ve eğer mümkünse “ürün bandı” (conveyor belt) durumlarına karşı sağlıklı bir mesafe geliştirme zamanıdır. Ama ideal olana göre, gelecekle ilgili ya da yeni bir tutum edinmekle ilgili keskin kararlar almaktan kaçınmamız gerekir. Tabii bu şeyi daha sonra tekrar gözden geçirme gibi bir niyetimiz yoksa. Elbette tüm iletişimler gerileme esnasında faka basıyor gibi bir durum yok, bu daha çok duruma yeni bir ışıkla bakmayı sağlayan yeni bilginin açığa çıkması şeklinde gerçekleşiyor.
Mayıs 2009’da Merkür gerilerken örneğin, İngiliz basını ödenekler ve giderlerin Meclisteki bakanlar tarafından kötüye kullanıldığını ifşa etmişti. Tam o zaman, Merkür İkizlere geçmişti ve 1°’de durağan pozisyondaydı, Boğa’ya meyilliydi (parasal konularda “hesap sormak”) ve Kova burcundaki (insanların seçtiği temsilciler) Jüpiter-Neptün kavuşumuna kare yapmaktaydı (büyük çaplı skandal). Olay birçok istifa, kovulma ve politikadan erken emeklilik ile sonuçlandı.
*Merkür gerilemesiyle, baş etmek için pratik bir rehber:
*Dinlen/düşünüp taşın/şarj et kendini, zihinsel boşluk halinin tadını çıkar, günlük hayattan elini eteğini çek ve profesyonel ürün bandıyla arana biraz mesafe koy; durup gülleri kokla; Merkür tipi ürünler satın almaktan kaçın.
*Seçeneklerini tekrar gözden geçir, önceliklerini tekrar değerlendir, tekrar kontrol et ve teyit et ve dipnotları oku (imzayı okuduktan sonra atın!) – ertelediğin kararları netleştir.
*Kontrol et, baştan tasarla, tekrar araştır, baştan kurgula. Gerileme demek, “ikinci şans” demektir.
*Araştır, incele, bilgi topla, baştan değerlendir, son kararlarını tekrar düşün ve hatta geçen sefer işe yaramış olduğunu bildiğin bir yaklaşımı değerlendir; uzun vadeli kararlar vermekten kaçın; incele/düzenle/kesinleştir ve yapılmış hataları düzelt.
*Temizlen, bakım/tamir işlerini hallet, dosyalama/email/yazı işlerini hallet ve arkadaşlarla bağını tazele, eski arkadaşlıklarını toparla.
*Eğer bir döngüye takılı kaldıysan, bir adım geri at ve soruna objektif (Merküryen) bir açıdan bak ve onun üzerine çalış, onunla akışta ol –“elbet bu da geçer.”
Merkür düze geçtikten sonra, durumlar tam manasıyla ilerlemeye başlamayacaktır ta ki gerilemeye başladığı Zodyak derecesine geri dönene kadar, bu da genellikle direkt hareketten itibaren iki ile üç hafta sonrasına tekabül eder.
Genellikle Natal haritada gerileyen gezegenlerle alakalı yazılıp çizilmiş olanlar (Saat ve Seçim astrolojisinden tırtıklandığı için) astroloji öğrencisi üzerinde çok zararlı etkiler yaratabiliyor. Örneğin, Merkür gerilerken doğan kişiler bazen “ağır öğrenen” ya da hatta “nato kafa” olarak etiketlenebiliyor. Tarihi metinlerde, “aldatma” ve “sahtekarlık” gibi laflar geçiyor. Öğrencilerimde Natal Merkürü gerilemiş olanların en iyi olaya farklı bir açıdan baktıkları ve bilgiye görsel ya da yazınsal olarak erişip çalıştıkları zaman öğrendiklerini gördüm. İlginç olan, bunu yaparken, beni de farklı şekilde konuya yaklaşıp, öğretme konusunda eğitmiş oldular. (Merkür)
Astrolog Robert Hand, gerilemenin gezegensel etkiyi yok etmediğini ama “bazı durumlara diğerlerinden daha uyum sağlar” kıldığını vurgular. Benim de keşfettiğim, Merkür gerilemesinde doğan şirketlerin ve girişimlerin şayet gerileme süreciyle alakalı işlere adapte olurlarsa sağ çıkabildiğidir. Bunu derken aklıma (şimdi batmış olan) sosyal ağ sitesi geldi, Friends Reunited (haritası aşağıda). Merkür (sosyal bağların yöneticisi 11. Evde) Balık burcundayken geriliyor: sitenin maksadı da kayıp (Balık) arkadaşlar (11. Ev) ile tekrar bağ kurmak (Merkür gerilemesi), bilgi paylaşmak üzerine, yani websitenin deyişiyle “geçmişinle bağını asla kaybetme”.
Daha çok Natal harita çalıştıkça anlıyoruz ki, “geri gitmek” gibi terimler ne danışanın işine yarıyor ne de yerleşimin anlamını hakkıyla açıklıyor. Merhum Steve Jobs’ın haritası, (neredeyse) açısız olan Merkür ile başarabildiklerine baktığımızda, gerilemenin aslında ne olduğunu fark ettiriyor. Harita Yöneticisi Merkür ve “malefik” gezegen Satürn’e geniş bir kare pozisyonda (ki bu onun gençliğinde eğitim hayatındaki zorlukları yansıtıyor, zeka yoksunluğunu değil.) Apple ile, Jobs kendi “lisanını” icat etti ve Merkür’ünü (ve diğer gezegenlerini) kullanarak kendi tarzıyla büyük, özgün bir etki yarattı.
Diğerleri gerileyen natal gezegenleri, potansiyelin tam olarak gerçekleşmediği bölgeler olarak görüyor ya da bu potansiyel geç gerçekleşiyor diyor. Linda Reid gerilemeleri “faaliyet göstermeyen ya da gelecekte harekete geçmek üzere hazırlanan” olarak tanımlar.
Benim deneyimime göre, gerileyen bir Retro gezegen (dış gezegenler için o kadar olmasa da) hayatın ilk yıllarında tam manasıyla yaşanabilirdir – hatta çok daha erken, olgunluk ya da öz farkındalığın gelişmesinden de önce – yaşanan bu durum kendimizi diğer seviyelerde sağlamlaştırırken “beklemede kal” sözünü vermemiz içindir. Daha sonra da, bu gezegenin potansiyelinden faydalanmak ve keşfetmek için bize ikinci bir şans sunulur, ama bu sefer daha güvenli ve topraklanmış (baş edilebilir) şekilde. Gezegen duraklar, gebelik sürecine girer (bir nevi zapt edilir), ta ki biz kendimize en iyi şekilde hizmet edecek haliyle onunla çalışacak ve yaratım gerçekleştirecek hale gelene dek. Aslında belki de biz kendi amacımızı (Güneş) fark eder etmez gezegen de çok geçmeden çiçeklenir. Hakikaten, astronomik olarak da gerileme hadisesi (Dünyadan baktığımızda) gezegenin Güneş’le olan ilişkisine bağlıdır. Natal haritalardaki gerilemeler hakkında uzun uzadıya yazmış olan modern astrologlardan biri de saygıdeğer astrolog Erin Sullivan’dır.
Natal haritadaki Venüs gerilemesi, Venüsyen prensiplerin erkenden deneyimlemesi şeklindedir (erken yaşta evlenmek gibi) ama daha sonraları kişi hayatında bu temaya tekrar dönüldüğünde bu çok daha temellendirilmiş, olgun bir yaklaşımla kendini göstermektedir (aşkta ikinci şans gibi). Satürn döngüsünün %36.5’lik kısmında geriler, ama haritada öne çıktığı zamanlarda ve gerilediğinde, erken yaşlarda sırtımıza yük yüklediğimizi ya da ailenin sorumluluklarını aldığımızı ve bireysel arzumuzu ilerleyen zamanlarda fark etmek üzere beklememizi söyleyebilir. Astrolog Noel Tyl, erken çocukluk yıllarında otorite figürünün eksik olmasından –ya da zorba birinin varlığından- dolayı kişinin aşağılık kompleksini miras aldığını ve kişisel gelişimini bu çok zor dersleri öğrenmek maksadıyla durdurduğunu yazar.
Gerileyen bir gezegen, eğer önemli bir yerleşimdeyse çok ciddi öneme sahiptir, mesela, köşedeyse, singleton ise ya da haritanın kulpu ise. Çocuk yıldız Shirley Temple’ın haritasında da tam olarak bu söz konusudur, gerileyen Satürn, kova tipi haritanın kulpudur.
Ben sıklıkla haritasında dört ya da daha fazla gerileyen gezegeni olan danışanla çalışıyorum. Neil Michelsen’in Gezegensel Fenomen Tabloları’na göre (Tables of Planetary Phenomena, Neil Michelsen, ACS 1993) 20. Yüzyılda doğan insanların %14’ünün gerileyen dört gezegeni var; %5’inin beş gezegeni; %1inin ise altı gezegeni. Danışanlarımın çoğu da sıklıkla hayatları “bekleme”ye alınmış gibi hissettiklerini söyler, ya da asıl amaçlarının dışında kaldıklarını ya da “gerçek yaşamları” için, yeteneklerini gerçekleştirmek için beklemede olduklarını söyler. Yine de bu yerleşimlerin özü olan vaat, yaşamın ileri yıllarında keşfedilmek ve ortaya çıkarılmak için gereken bir ikinci şanstır.
Bu ikinci şansın ne zaman meydana geleceğini bilmek insanın işine yarayabilir (mesela belli bir transitte ya da bir gezegen ilerletilmiş haritada düze döndüğünde), ama görünüşe göre ortaya çıkışını öngörmemizi sağlayacak belli bir tetikleyici ya da yaş grubu mevcut değil.
Dört veya daha fazla gerileyen gezegeni bulunan ünlülerin en baştan fevkalade başarı devrelerine sahip olanlar, sağlam temelli, iyi gidişatlı bir kariyer geliştirmelerinin öncesinde uzun bir “duraklama” ile yüzleşmiştirler. (Şaşırtıcı bir şekilde, Prenses Diana, Karen Carpenter ve James Dean erken yaşta öldükleri için yaşamları ikinci şanstan, daha stabil devirden faydalanamadan kısa kesilmiş oldu. Ama lütfen bunun erken ölümü gösterdiğini düşünmeyesiniz!)
Geri dönüşü muhteşem olan kraliçe Cybill Sherperd’ı ele alalım. Model olarak başladı, 21 yaşında tek gecelik Hollywood sansasyonu yarattı ve 28’inde memleketi Memphis’e dönerek evlendi, bir çocuk doğurdu, film sektöründen elini eteğini çekti. Ardından 30’larında TV’de büyük bir başarı ile tekrar dönüşünü yaptı: ilk olarak Moonlighting ile daha sonra kendi yıldız-baş yapımcısı olduğu komedi şovu Cybill ile. Shepherd’ın altı gezegeni (Venüs, Mars, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton) geri harekettedir (Ay’ı da Boşlukta). Bir duraklama, peşinden ikinci şansı getirdi, hem de bu daha sağlam şans, şarkıcılık kariyerine de sıçradı: Cybill birkaç albüm çıkardı ama eleştiriler onu savurunca mikrofonu bıraktı, sonraları çok daha iyi, çok daha özgüvenli bir jazz sanatçısı olarak geri döndü ve şarkıcılık kariyerini sürdürdü.
Frank Clifford
Çeviren. Serkan Önder
Notlar:
-Robert Hand, Horoscope Symbols, Whitford Press, 1981, p. 42. —
-Linda Reid, Astrology Step By Step, Canopus, 2001, p. 113.Bu fikirler benim Lois Rodden ile sohbetlerimizden doğdu, kendisinin bu konuda yazdığı bir kitabı var; Money: How to Find It with Astrology, Data News Press, 1994.Gerilemeyi daha bütün olarak keşfetmek adına Erin Sullivan’ın içgörü kazandıran kitabına göz atın; Retrograde Planets: Traversing the Inner Landscape, Arkana, 1992. —-
-Noel Tyl, Synthesis & Counseling in Astrology: The Professional Manual, Llewellyn, 1994, p. 39.
Bu yazı, Getting to the Heart of Your Chart: Playing Astrological Detective by Frank Clifford (Flare, 2017 edition) adlı makaleden alınmıştır.